ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಜನಪದ ಕಲೆ ಕಣ್ಣರೆ

ಪರಶಿವಮೂರ್ತಿ ದೋಟಿಹಾಳ

ಕಾಲಿಗೆ ಗೆಜ್ಜೆ, ತಾಳಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹೆಜ್ಜೆ. ಇದು ಭಾವೈಕ್ಯದ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಮೇಳ, ರಿವಾಯಿತಿ ಪದಗಳು, ಕಡಬಡ ಸೋಗು, ಫಕೀರ, ಹುಲಿವೇಷದಂತಹ ಹಲವು ಜನಪದ ಕಲೆಗಳು ಮೇಳೈಸಿದಾಗ ಕಂಡು ಬರುವ ದೃಶ್ಯಗಳು. ಆದರೆ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಜನಪದ ಕಲೆಗಳು ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ.

ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ವಯಸ್ಕರು ಸಹ ಕೈಯಲ್ಲೊಂದು ಕೋಲು ಹಿಡಿದು ಚರ್ಮದ ಹಲಗೆಯ ತಾಳಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ವಿವಿಧ ಬಗೆಯ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತು ಹೆಜ್ಜಿ, ದಾರಿ ಹೆಜ್ಜಿ, ಪಟ್ಟಿ ಹೆಜ್ಜಿ, ಸಾದಾ ಹೆಜ್ಜಿ, ತೆಕ್ಕೆಜ್ಜಿ, ಹುಡೇದ ಹೆಜ್ಜಿ, ಹುಸಿ ಹೆಜ್ಜಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳಾಗಿವೆ.

ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆ ಬರಬಾರದು ಎಂದು ಮೊಹರಂನಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟಾರ್ಥ ಸಿದ್ಧಿಸಲಿ ಎಂದು ಪಂಜಾ ದೇವರಿಗೆ (ಅಲೈದೇವರಿಗೆ) ಹರಕೆ ಹೊತ್ತ ಸರ್ವ ಧರ್ಮದವರು ಹಬ್ಬ ಮುಗಿಯುವವರೆಗೂ ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಯುವಕರು, ವಯಸ್ಕರು ಕಡಬಡ ಸೋಗು, ಹುಲಿ ವೇಷ ಹಾಗೂ ಫಕೀರರಾಗುವ ಮೂಲಕ ಹರಕೆ ತೀರಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ. ಹುಲಿವೇಷದ ಬಣ್ಣ ಬಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಣ ಇಲ್ಲದವರು ಮೈಗೊಂದು ಹಳೆಯ ಕಂಬಳಿ ಸುತ್ತಿಕೊಂಡು ಮೈತುಂಬಾ ಮಸಿ ಬಳಿದುಕೊಂಡು ತಲೆಗೊಂದು ಉದ್ದನೆಯ ಟೋಪಿ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಐದು ದಿನ ನಡೆಯುವ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸಿ ಕೊರಳಿಗೆ, ಕೈಗೆ ಲಾಡಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಹರಕೆ ತೀರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಐದು ದಿನ ನಡೆಯುವ ಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಕತಲ್ ರಾತ್ರಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಲೈ ದೇವರ ಸವಾರಿ ಹಾಗೂ ಪವಾಡಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ.

ರಾಜೇಸಾಬ ಕಡಿವಾಲ ದೋಟಿಹಾಳ ನಿವಾಸಿಮೊಹರಂ ಹಬ್ಬದ ಅಂಗವಾಗಿ ನಾನು ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹುಲಿವೇಷ ಧರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ. ಭಕ್ತರು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಅಲಾಯಿ ದೇವರಿಗೆ ಹರಕೆ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತೀರಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ.